Hein Roth, 1963, enkelzijdige lip- en kaakspleet

Ontzettend leuk om weer eens te schrijven! De hobby, tevens uitlaatklep was al een tijdje uit beeld door verschillende redenen maar van de week kreeg ik een berichtje met vraag van Bibi en was ik direct weer verkocht. Ik schrijf weer! En nog wel over schisis. De rode draad in mijn leven. En waarschijnlijk ook in jullie leven. Soms is mijn schisis een tijdje uit beeld en heb ik het er niet over. Dan, geheel onverwacht, duikt hij weer op.

Vroeger, als kind, was de schisis onbespreekbaar. Het woord schisis kende ik niet eens en heb ik ook nooit gehoord als kind. Alleen maar het “zweet”-woord hazenlip. Ook de dokter had het altijd over hazenlip. Het woord alleen al leverde bij mij een overdosis transpiratie op. De reden dat ik het woord hazenlip associeerde met hevig transpireren was dat het woord hazenlip voornamelijk als scheldwoord werd gebruikt. Als het woord bijvoorbeeld uit de mond van een dokter kwam, herkende ik het direct als scheldwoord.

De dokter van toen was tevens de enige vertegenwoordiger van het schisisteam. Kortom, er was geen team. De chirurg die mij opereerde deed wat hij kon en dat was voor die tijd vooruitstrevend. De chirurg was dus enig lid van het ’team’ en had overal een beetje verstand van. Uiteraard het meest van opereren! Daarnaast gaf hij mij een lijstje woorden mee om te oefenen. Zoals ‘sinterklaas en stoomschip’. Dat was de afdeling logopedie. Voor het gebit was er al wel een orthodontist. Een beugel heb ik dan ook gehad. Natuurlijk werd mijn uiterlijk fraaier en functioneren tanden en kiezen beter als deze recht staan. Maar vergeleken met wat ‘ze’ nu kunnen… Wees toch maar blij met deze tijd. De medische stappen die gemaakt zijn, zijn best indrukwekkend. Zo kwam een jaar of 4 geleden dé specialist op het gebied van composiet op mijn pad. Toen werd het pas echt feest! Tanden recht en wit, zeer stevig en betaalbaar. Een aanrader zou ik zeggen. Deze tandarts zelf is inmiddels met pensioen en heeft de laatste jaren nog diverse collega’s opgeleid zodat de toekomst verzekerd lijkt van vakbekwame composietdeskundigen.

Desondanks zul je vooral jezelf moeten accepteren. De hulp, steun en onvoorwaardelijke liefde van je ouders zijn daarbij wel de noodzakelijke en smaakversterkende ingrediënten! Van harte hoop ik dat deze in het standaard pakket zitten… Is ook een verschilletje met vroeger, althans in mijn eigen situatie. Bij mijn ouders heb ik altijd het onvermogen gevoeld goed om te gaan met de schisis van hun zoon. Ik verwijt hen niets, ze konden niet anders. Mede daardoor heb ik echter wel erg lang gedaan over het accepteren van mijn imperfectie.

De afgelopen 4 jaar heb ik mijn moeder mogen verzorgen. Regelmatig spraken we over de schisis en de veranderde omstandigheden. We kwamen tot de conclusie dat moeder en kind wel erg door elkaars leven liepen. Mijn moeder en ik hebben allebei nooit alles aan elkaar verteld. Haar gevoelens rondom haar zoon hield ze voornamelijk voor zich. Op mijn beurt liet ik ook weinig van mijn gevoelskant blijken. Later, toen ik al een hele kerel was en mijn moeder een tamelijk oud vrouwtje, kwamen de verhalen alsnog. Daaruit bleek dat we hetzelfde voelden en beleefden. Een voorbeeld van een dergelijk verhaal uit ons leven is het volgende.

De eerste keer dat mijn moeder met mij in de kinderwagen naar buiten ging, kwamen de overburen haar tegemoet. De hele straat wist natuurlijk dat er een kindje was geboren. Maar ook wist iedereen dat er ‘iets’ met de baby was. Mijn moeder en ik naderden de overburen en op dat moment gebeurde het; het echtpaar stootte elkaar aan en staken snel de straat over om de confrontatie te vermijden. Met terugwerkende kracht voel ik zelfs nu nog het verdriet van een jonge moeder. Ook al hield ze haar gevoelens voornamelijk voor zich, we voelden hetzelfde.

Ingehouden tranen uit het verleden hebben we de afgelopen jaren alsnog laten rollen. In januari is mijn moeder overleden. Ze mocht 88 jaar worden. In ons laatste gesprek kwam de schisis nog één keer voorbij. Zonder woorden. Maar met een glimlach. Die mooie glimlach die – ons schisiseigenaren – altijd verbindt. Ik hoop zo dat jullie die mooie lach extra vaak laten zien in een tijd die weer veel extremer is geworden. Ik voel echter de kracht van kinderen met een schisis en ook de kracht van hun ouders. Dat geeft mij vertrouwen voor de verdere onzekere en enge toekomst. Samen maken wij het verschil!